Στην Ορεστιάδα εκπαιδευτές από τον Σύνδεσμο τυφλών για την εκπαίδευση συμπολίτη

Λίνα Καλλέ: «Στόχος είναι η αυτονόμηση, η ανεξαρτησία και η ισότιμη συμμετοχή στην κοινωνία των ατόμων με απώλεια όρασης»

Στην πόλη της Ορεστιάδας βρέθηκε πριν λίγες μέρες η Λίνα Καλλέ, εκπαιδεύτρια κινητικότητας και προσανατολισμού σε άτομα με απώλεια όρασης, προκειμένου να εκπαιδεύσει έναν συμπολίτη μας, ο οποίος έχασε πρόσφατα την όρασή του. Στόχος κάθε εκπαιδευτή είναι η αυτονόμηση και η λειτουργικότητα στην καθημερινότητα των ατόμων που έχουν χάσει την όρασή τους. Στην εκπαίδευση, και όχι μόνο, των τυφλών συμβάλλει ιδιαίτερα Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών, και για την περιοχή του Έβρου υπεύθυνη είναι η Περιφερειακή Ένωση Κεντρικής Μακεδονίας του Συνδέσμου. Η κα Καλλέ ανήκει στην Υπηρεσία κινητικότητας προσανατολισμού και δεξιοτήτων καθημερινής διαβίωσης για άτομα με πρόβλημα όρασης. Στην Ορεστιάδα ήρθε προκειμένου να βοηθήσει στην εκπαίδευση ενός τυφλού ατόμου, ώστε να αυτό αναγνωρίσει την αναπηρία του, να την αποδεχτεί και στη συνέχεια να εκπαιδευτεί και να πορευτεί στη ζωή του με αξιοπρέπεια και ανεξαρτησία.

Όπως μας ανέφερε η Λίνα Καλλέ, οι εκπαιδευτές αναλαμβάνουν ένα άτομο και η εκπαίδευσή του γίνεται ανάλογα με τους στόχους που έχει θέσει, ώστε να αυτονομηθεί στην καθημερινότητά του, σε ότι αφορά την κίνηση, τη μεταφορά, τη χρήση τεχνικών βοηθημάτων, τη λειτουργία συσκευών και άλλα. Τελικός στόχος είναι η ισότιμη ένταξη και συμμετοχή του ατόμου στο κοινωνικό σύνολο. Αναλυτικότερα, η ικανότητα του τυφλού ατόμου να μετακινηθεί με ανεξαρτησία, άνεση και ασφάλεια σε εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο, γνωστό ή άγνωστο, σε ήσυχη ή πολυσύχναστη περιοχή σε όλη τη διάρκεια της ημέρας αποτελεί τον όρο της Κινητικότητας. Η σωστή χωροταξική ανταπόκριση υπό όλες τις συνθήκες που τυχόν προκύπτουν στον περιβάλλοντα χώρο επιτυγχάνεται με την εκπαίδευσή του στον Προσανατολισμό.

Η διάρκεια της εκπαίδευσης εξαρτάται από τις ανάγκες του εκπαιδευόμενου. Ενδεικτικά αναφέρονται η ηλικία, το ποσοστό όρασης και η πάθηση. Μάλιστα, εάν σε εύλογο χρονικό διάστημα δεν πραγματοποιηθούν οι εκπαιδευτικοί στόχοι που έχουν τεθεί, τότε προτείνεται παύση και ακόλουθη επανάληψη της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Επιπλέον, ο εκπαιδευόμενος ακολουθεί ένα πρόγραμμα μαθημάτων σύμφωνα με τις ανάγκες της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου της ζωής του. Γι’ αυτό και υποστηρίζεται από εκπαιδευτές σε διάφορα χρονικά στάδια, από το στάδιο της πρώιμης παρέμβασης μέχρι και την τρίτη ηλικία.  Ο σύνδεσμος αναλαμβάνει ενήλικες τυφλούς και παιδιά είτε η απώλεια όρασης προήλθε με τη γέννηση, είτε προέκυψε αργότερα. Μάλιστα διατίθενται και τεχνικά βοηθήματα στους εκπαιδευόμενους, ενώ σημειώνεται ότι πλέον στην Ελλάδα γίνεται εκπαίδευση και με σκύλους οδηγούς.

Έχει παρατηρηθεί ότι αρκετοί άνθρωποι οι οποίοι αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης αποκόπτονται από την κοινωνία και κλείνονται σπίτι, γιατί δεν ξέρουν πώς να αυτονομηθούν. Παράλληλα, αρκετοί δεν γνωρίζουν πού να απευθυνθούν, καθώς το Κράτος κάνει αισθητή την απουσία του σε αυτό το επίπεδο. Προκειμένου να στηριχθούν τα άτομα με απώλεια όρασης, ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών έχει αναπτύξει διάφορες υπηρεσίες. Ενδεικτικά αναφέρονται οι εξής:

-Υπηρεσία Κινητικότητας

-Υπηρεσία με κοινωνικούς λειτουργούς που παρέχουν συμβουλές σχετικές με πρόνοια, συντάξεις, δικαιώματα κλπ.

-Υπηρεσία Τεχνικών Βοηθημάτων

-Δανειστική Βιβλιοθήκη με βιβλία σε ακουστική μορφή ή σκαναρισμένα σε Η/Υ

-Πολιτιστικό Κέντρο

-Υπηρεσία για εκμάθηση ηλεκτρονικού υπολογιστή

-Μαθήματα Braille

Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος λειτουργεί επίσης ως ένα κοινωνικό, συνδικαλιστικό Σωματείο, είναι ένας  κοινωνικός εταίρος του Κράτους, σκοπός του οποίου είναι να εντάξει τα άτομα στην κοινωνία και να είναι αποδεκτά, ενώ ασχολείται με τη διεκδίκηση δικαιωμάτων, την πρόνοια, τις συντάξεις κα. Κυρίως όμως ασχολείται με την εκπαίδευση των τυφλών σε σχολεία. «Τα τελευταία χρόνια μέσω της εκπαίδευσης έχουμε ξεφύγει από την υπόνοια, την κακομοιριά και τη ζητιανιά και τα άτομα με απώλεια όρασης διεκδικούν την ισότιμη ένταξη στην κοινωνία», τονίζει η κα Καλλέ. Επίσης, σημειώνει ότι τα παιδιά πλέον εντάσσονται στο σχολείο με τη διαδικασία της παράλληλης στήριξης με τη βοήθεια εκπαιδευτή. Τέλος, ο Σύνδεσμος υλοποιεί και προγράμματα ευαισθητοποίησης των μαθητών σχετικά με το πώς να προσεγγίζουν τους τυφλούς.

Τεχνικά Βοηθήματα

Ως τεχνικά βοηθήματα αναφέρονται όλα τα αντικείμενα που καθιστούν την καθημερινότητα ενός ατόμου με μερική ή ολική απώλεια όρασης πιο εύκολη, πιο άνετη, απλή, ευχάριστη και κυρίως πιο ασφαλή και τελικά αυτόνομη.

Υπάρχουν βοηθήματα για τον τομέα της υγείας (ομιλούντα πιεσόμετρα, θερμόμετρα, μετρητές σακχάρου), για τον τομέα της εκπαίδευσης (υδρόγειος σφαίρα με αφαιρούμενα τα κομμάτια που αναπαριστούν τις ηπείρους, ειδικά όργανα γεωμετρίας, ανάγλυφοι χάρτες), για τον τομέα της ψυχαγωγίας / ενημέρωσης (απτικά επιτραπέζια παιχνίδια αλλά και σε Braille, σκάκι, ομιλούντα βιβλία, ομιλούντα ρολόγια). Υπάρχουν επίσης βοηθήματα για τις ανάγκες που αφορούν σε δραστηριότητες του σπιτιού, στο μαγείρεμα, στην καθαριότητα, στην προσωπική υγιεινή (αυτοκόλλητα μαρκαρίσματος, βοήθημα ειδοποίησης βρασμού των υγρών, ομιλών φούρνος μικροκυμάτων, δοσομετρητές για τα υλικά των φαγητών, δείκτης στάθμης υγρού, ανάγλυφη μεζούρα).

Τι κάνετε όταν συναντάτε ένα άτομο με απώλεια όρασης:

-Κάνετε αισθητή την παρουσία σας απευθύνοντάς του τον λόγο.

-Το ρωτάτε αν χρειάζεται κάποια βοήθεια. Αν αρνηθεί τη βοήθειά σας, μην απογοητευτείτε. Σημαίνει ότι το άτομο είναι σίγουρο για την πορεία του.

-Βεβαιώνεστε ότι καταλάβατε σωστά την πορεία που θέλει να ακολουθήσει, κι αν όχι, μη διστάσετε να ρωτήσετε λεπτομέρειες και διευκρινίσεις.

-Οι απαντήσεις και οι οδηγίες που θα δώσετε πρέπει να είναι συγκεκριμένες και σαφείς.

-Αποφύγετε να δείξετε με χειρονομίες την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσει, γιατί, όπως αντιλαμβάνεστε, αυτό δεν είναι λειτουργικό για κάποιον που δε βλέπει.

-Απευθύνετε άμεσα τον λόγο σε αυτόν και μην απευθύνεστε στον συνοδό του, αν υπάρχει.

-Μιλήστε με φυσικό τόνο και ένταση φωνής. Μην ξεχνάτε ότι απευθύνεστε σε άτομο με απώλεια όρασης και όχι ακοής.

-Ενημερώστε τον όταν πρόκειται να αποχωρήσετε από κοντά του.

-Μην αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε λέξεις όπως «κοίτα», «δες».


Συστάσεις για να μην εμποδίζουμε την καθημερινότητα των ατόμων με απώλεια όρασης:

-Ας μη σταθμεύουμε στις διαβάσεις πεζών.

-Όταν θέλουμε να δώσουμε προτεραιότητα στον δρόμο σε άτομο με απώλεια όρασης, ας του απευθύνουμε τον λόγο και ας το ενημερώσουμε ότι σταματήσαμε για να του δώσουμε προτεραιότητα. Εάν απλά κορνάρουμε δεν είναι δυνατό να καταλάβει ότι απευθυνόμαστε σε αυτό.

-Ας αποφύγουμε την τοποθέτηση των εμπορευμάτων μας κατά μήκος του πεζοδρομίου.

-Όταν τοποθετούμε τραπεζοκαθίσματα, να φροντίζουμε να υπάρχει χώρος διέλευσης για τα άτομα που χρησιμοποιούν το λευκό μπαστούνι.

-Ας «συμμαζέψουμε» όλα τα εμπόδια σε μία πλευρά του πεζοδρομίου.

-Ας αποφύγουμε να κατεβάζουμε τις τέντες από τις διαφημιστικές μας πινακίδες σε ύψος και σημείο επικίνδυνο για την πρόσκρουση του τυφλού ατόμου.

Στοιχεία επικοινωνίας

Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών

Περιφερειακή Ένωση Κεντρικής Μακεδονίας

Β. Όλγας 114 – 54643, Θεσσαλονίκη

Τηλ.: 2310 250111 Fax: 2310 250677

e-mail:  pst8pekm@otenet.gr

http://www.methorios.gr/online/?p=8918