Ως …πεζοί ή ως ποδήλατα ανάλογα με τη μέγιστη ταχύτητα, την οποία μπορούν να αναπτύξουν εκ κατασκευής, αναμένεται να αντιμετωπιστούν από τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) τα ηλεκτρικά πατίνια που τον τελευταίο καιρό έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους και στους δρόμους των ελληνικών πόλεων δημιουργώντας φίλους αλλά και φανατικούς εχθρούς.
Η αρχική εισήγηση στο υπουργείο Μεταφορών για το μεταβατικό διάστημα μέχρι την έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης, βγάζει …εκτός δρόμου τα πατίνια με μέγιστη ταχύτητα άνω των 6 και έως 25 χιλιομέτρων την ώρα δίνοντάς τους τη δυνατότητα να κυκλοφορούν κατά βάση σε ποδηλατόδρομους, οι οποίοι όμως είναι είδος εν ανεπαρκεία στην Ελλάδα.
Ωστόσο καμία οριστική απόφαση δεν έχει ληφθεί ακόμα καθώς αναμένονται και τα αποτελέσματα της συνάντησης εργασίας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχει προγραμματιστεί γί΄αυτήν την εβδομάδα με στόχο να εξετάσει το θέμα των πατινιών τη δημοφιλία των οποίων κανείς δεν έχει προβλέψει.
Βάσει της αρχικής εισήγησης στο υπουργείο, πάντως, στο μεταβατικό στάδιο η κυκλοφορία των πατινιών με ταχύτητα μεγαλύτερη των 6 και έως 25 χιλιομέτρων την ώρα προτείνεται να επιτρέπεται μόνο σε ποδηλατόδρομους και σε λοιπούς δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους όπου διεξάγεται δημόσια κυκλοφορία μετά από απόφαση του αρμόδιου κατά περίπτωση οργάνου λήψης μέτρων κυκλοφορίας εκτός εάν οι κατά τόπους δήμοι προσδιορίσουν οδούς, στις οποίες θα επιτρέπεται η κυκλοφορία τους.
Σε κάθε περίπτωση, η χρήση κράνους θα καταστεί υποχρεωτική για την οδήγησή τους. Τόσο τα πατίνια όσο και τα υπόλοιπα οχήματα μικροκινητικότητας θα ενταχθούν στην κατηγορία των Ελαφριών Προσωπικών Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΕΠΗΟ) και θα διαχωριστούν σε τρεις βασικές κατηγορίες:
Εκείνα των οποίων η μέγιστη εκ κατασκευής ταχύτητα δεν υπερβαίνει τα 6 χιλιόμετρα την ώρα, τα οποία θα θεωρούνται ως πεζοί και θα μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα σε πεζοδρόμια και κάθε άλλο χώρο που προορίζεται για πεζούς.
Εκείνα με μέγιστη ταχύτητα μεταξύ 6 και 25 χιλιομέτρων την ώρα, τα οποία θα αντιμετωπίζονται ως ποδήλατα.
Εκείνα με ταχύτητα που υπερβαίνει τα 25 χιλιόμετρα την ώρα και θα απαγορεύεται να κυκλοφορούν στο δρόμο.
Επιπλέον οι οδηγοί των ΕΠΗΟ θα:
Aπαγορεύεται να μεταφέρουν επιβάτες στα οχήματά τους.
Πρέπει να είναι πάνω από 15 ετών ή πάνω από 12 ετών εφόσον συνοδεύονται από ενήλικα.
Υποχρεούνται να φορούν εγκεκριμένου τύπου προστατευτικό κράνος, κανονικά δεμένο.
Για την κυκλοφορία των οχημάτων αυτής της κατηγορίας με ταχύτητα άνω των 6 χιλιομέτρων σε πρώτη φάση θα προβλεφθεί αυτοκόλλητο σήμα, στο οποίο θα αναγράφεται μεταξύ άλλων η μέγιστη ταχύτητα και ο κωδικός ταυτοποίησης του οχήματος και βεβαίωση του οικονομικού φορέα αναρτημένη στην ιστοσελίδα του, στην οποία θα αναφέρεται κατ΄ελάχιστο η μέγιστη ταχύτητα κατασκευής ανά κωδικό ταυτοποίησης.
Παράλληλα το σχέδιο εξετάζει και την επιβολή τσουχτερών προστίμων στους παραβάτες, τα οποία θα κυμαίνονται μεταξύ 40 και 400 ευρώ. Έτσι, για όσους παρανόμως θέτουν σε κυκλοφορία ή οδηγούν πατίνια με ταχύτητα άνω των 6 και έως 25 χιλιομέτρων την ώρα, θα προβλεφθεί διοικητικό πρόστιμο 40 ευρώ, ενώ για τους παραβάτες που θέτουν σε κυκλοφορία ή οδηγούν ΕΠΗΟ με ταχύτητα άνω των 25 χιλιομέτρων την ώρα, το ύψος του προστίμου εκτοξεύεται στα 400 ευρώ.
Γεγονός είναι, πάντως, ότι το τοπίο παραμένει σήμερα εντελώς αρρύθμιστο έχοντας αιφνιδιάσει διεθνώς τις νομοθετικές αρχές. Αποτέλεσμα είναι σε πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα να μην έχει διευκρινιστεί ακόμα ως τι εισάγονται αυτά τα οχήματα.
Δεδομένου ότι δεν υπάρχει έγκριση τύπου, δεν μπορεί κανείς να πει με βεβαιότητα εάν εισάγονται ως οχήματα ή ως παιχνίδια. Στα ερωτήματα αυτά καλείται να δώσει κάποιες πρώτες απαντήσεις η Σύνοδος που θα πραγματοποιηθεί στις 15 Μαίου. Αν και μία σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία δε θα πρέπει να αναμένεται σύντομα, οι εθνικές αρχές περιμένουν κάποιες κοινές κατευθύνσεις ώστε στη συνέχεια να ληφθούν τα πρώτα μέτρα κυκλοφορίας και προστασίας.
Το ζήτημα απασχολεί και τους συγκοινωνιολόγους με πολλούς εξ αυτών να ζητούν ρύθμιση των όρων κυκλοφορίας των ηλεκτρικών πατινιών χωρίς όμως έξωσή τους από τους δρόμους:
«Προφανώς τα ηλεκτρικά πατίνια δεν μπορούν να κυκλοφορούν στα ελληνικά πεζοδρόμια, τα οποία είναι είτε ανύπαρκτα είτε με δυσκολία χρησιμοποιούνται ακόμα και από τους πεζούς. Η θέση των ηλεκτρικών πατινιών είναι στο οδόστρωμα και για αυτό πρέπει άμεσα να γίνουν δρόμοι ή λωρίδες ήπιας κυκλοφορίας, με όριο ταχύτητας τα 30 χλμ/ώρα. Αυτή η λύση θα έκανε τους δρόμους πιο ασφαλείς για όλους τους χρήστες (πεζούς, ΑΜΕΑ, κλπ) αλλά κυρίως για τους χρήστες των πατινιών και τους ποδηλάτες. Η απαγόρευση της κυκλοφορίας των πατινιών θα περνούσε ένα πολύ αρνητικό μήνυμα στην ελληνική κοινωνία σε μια περίοδο που τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας 170 πόλεων είναι σε εξέλιξη και η μικροκινητικότητα αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο άσκησης πολιτικής για πόλεις με λιγότερα αυτοκίνητα» επισημαίνει στο «Εθνος» ο Ευθύμιος Μπακογιάννης, Δρ Πολεοδόμος-Συγκοινωνιολόγος της Μονάδας Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΜΠ.
Τι ισχύει στο εξωτερικό – Το παράδειγμα του Παρισιού
Με περισσότερα από 15.000 ενοικιαζόμενα πατίνια να κυκλοφορούν ήδη στους δρόμους του Παρισιού, αριθμός ο οποίος αναμένεται να αυξηθεί έως τον Δεκέμβριο σε 40.000, η γαλλική πρωτεύουσα αποφάσισε ήδη να θέσει όρους στην κυκλοφορία αυτού του νέου μέσου. Αιτία οι διαμαρτυρίες για την αύξηση των ατυχημάτων κατά 20%, κάτι στο οποίο οι συγκοινωνιολόγοι διατυπώνουν ορισμένες αντιρρήσεις σημειώνοντας πως δεν υπάρχει βάση σύγκρισης δεδομένου ότι πρόκειται για ένα νέο μέσο.
Τα μέτρα που αποφάσισε η δημοτική αρχή του Παρισιού είναι:
– Αστυνόμευση και πρόστιμα έναντι κατάχρησης και συγκεκριμένα 135 ευρώ για κυκλοφορία στα πεζοδρόμια, 35 ευρώ για ακατάλληλη στάθμευση και απομάκρυνση με γερανό.
– Χωροθέτηση 2.500 θέσεων στάθμευσης
– έλεγχος του αριθμού οχημάτων μέσω της πληρωμής ποσού 50-65 ευρώ ανά πατίνι.
Σε εθνικό επίπεδο ήδη συζητείται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, στο οποίο θα συμπεριληφθούν τα παρακάτω μέτρα:
– Χρήση πεζοδρομίων από τα πατίνια αποκλειστικά χωρίς ηλεκτροκίνηση εκτός εάν οι δήμαρχοι το επιτρέπουν.
– Κυκλοφορία επί των ποδηλατοδρόμων και εάν δεν υπάρχουν, σε οδούς με όριο ταχύτητας τα 50 χιλιόμετρα την ώρα.
– Καθολική απαγόρευση της κυκλοφορίας αν το όχημα δεν έχει «κόφτη» στα 25 χιλιόμετρα την ώρα. Για τους παραβάτες θα προβλεφθεί πρόστιμο 1.500 ευρώ. Να σημειωθεί ότι η μέγιστη ταχύτητα των μισθωμένων έχει μειωθεί στα 20 χιλιόμετρα, ωστόσο κυκλοφορεί μεγάλος αριθμός ιδιωτικών πατινιών χωρίς αυτό το όριο.
– Ελάχιστη ηλικία τα 8 έτη και υποχρεωτική χρήση κράνους εάν ο χρήστης είναι κάτω των 12 ετών.
– Απαγόρευση της χρήσης ακουστικών.
– Υποχρεωτική ύπαρξη φώτων, φρένων, κλάξον.