12ήμερο λαϊκών δρωμένων στην Περιφερειακή Ενότητα Δράμας

Διοργάνωση Λαϊκών Δρώμενων Δωδεκαημέρου της περιόδου 2022-2023 στην Περιφερειακή Ενότητα Δράμας - Βώλακας, Καλή Βρύση, Μοναστηράκι, Ξηροπόταμος, Παγονέρι, Πετρούσα, Πύργοι

Κάλεσμα για συμμετοχή όλου του κόσμου

Την Τρίτη 3η Ιανουαρίου 2023, στις 11.30 π.μ., ο Αντιπεριφερειάρχης Δράμας Γρηγόρης Παπαεμμανουήλ, παραχώρησε κοινή συνέντευξη τύπου, στην Αίθουσα Συσκέψεων (Διοικητήριο Δράμας, 3ος όροφος), με τους Πρόεδρους των Πολιτιστικών Συλλόγων Βώλακα, Καλής Βρύσης, Μοναστηρακίου, Ξηροποτάμου, Παγονερίου, Πετρούσας και Πύργων, σχετικά με τη διοργάνωση των πολιτιστικών εκδηλώσεων των Λαϊκών Δρώμενων Δωδεκαημέρου στην Περιφερειακή Ενότητα Δράμας, της περιόδου 2022-2023, για τη χρονική περίοδο από 30-12-2022 έως 8-01-2023.

Στη συνέντευξη τύπου, ο Αντιπεριφερειάρχης τόνισε ότι «για ακόμα μία φορά, είμαστε στην ευχάριστη θέση να υποδεχθούμε τον χρόνο με τα πανάρχαια Λαϊκά Δρώμενα που θα δραματιστούν στις επτά Κοινότητες του Νομού μας. Η πολιτιστική κληρονομιά τους, που κρατάει από τα αρχαία χρόνια, είναι τεράστια και βαριά. Έχουμε ανάγκη τα Δρώμενα, για να στηριζόμαστε στο παρελθόν, ώστε να έχουμε ένα καλύτερο μέλλον, όπως μας αξίζει. Το έθιμο διατηρείται χάριν στους ανθρώπους που εκπροσωπούν την παράδοσή μας και φέρνουν σε πέρας με επιτυχία την όλη διοργάνωση. Ευχαριστούμε τους Προέδρους των Πολιτιστικών Συλλόγων που με καθημερινή προσπάθεια εργάζονται για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Εμείς ως Αντιπεριφέρεια στηρίζουμε χρηματοδοτικά και οργανωτικά την όλη προσπάθεια. Προσκαλούμε όλους τους κατοίκους του Νομού Δράμας, αλλά και όλης της χώρας, να στηρίξουν τα δρώμενα, να παρευρεθούν σε αυτά και να το διασκεδάσουν. Ήδη, υπάρχει τεράστιο τουριστικό ενδιαφέρον από επισκέπτες από άλλες περιοχές». 

Ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μοναστηρακίου και Πρόεδρος του Κέντρου Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας κ. Ιωάννης Παπουτσής, αναφέρθηκε στην αρχαιοτάτη παράδοση που πηγάζει από τον μύθο και στηρίζεται στο τρίπτυχο ευετηρία - ευγονία-ευκαρπία και λαμβάνει τη σημερινή μορφή, καθώς και στη συνεχή προσπάθεια που γίνεται όλο τον χρόνο να στηριχθεί αυτή η πολιτιστική κληρονομιά, με επιστημονικά συνέδρια, ημερίδες και λοιπές δράσεις, σχετικά με τη λατρεία του Διονύσου και τα έθιμα που πηγάζουν από αυτήν. 

Τέλος, οι Πρόεδροι των ως άνω Πολιτιστικών Συλλόγων αναφέρθηκαν ο καθένας ξεχωριστά στις ιδιαίτερες μορφές που εκφράζονται τα έθιμα των δρώμενων στην κάθε Κοινότητα και αναλυτικά στο πρόγραμμα των εκδηλώσεων, ενώ ιδιαίτερα σημαντική είναι η συμμετοχή στα Μπαμπούγερα Καλής Βρύσης (στο ρόλο του κουμπάρου) ενός ελληνικού πολιτιστικού συλλόγου που δραστηριοποιείται στην Ολλανδία.  

Το Πρόγραμμα των Λαϊκών Δρώμενων, ανά Κοινότητα, με τις αντίστοιχες ημερομηνίες, έχει ως εξής:

ΔΙΟΡΓΑΝΩΤΗΣ ΦΟΡΕΑΣ	ΔΡΩΜΕΝΟ	ΣΧΕΤΙΚΑ
ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙΟΥ	«ΑΡΑΠΗΔΕΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙΟΥ ΔΡΑΜΑΣ»	Κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός αποτελούν οι «Αράπηδες». Ένα έθιμο με μορφή δρωμένου, που τελείται την ημέρα των Θεοφανείων (6 Ιανουαρίου) για την ευετηρία. Στο θίασο των δρώντων ή «τσέτα, όπως λέγεται, μετέχουν ακόμη, οι Γκιλίγκες (νύφες), οι Παππούδες και οι Τσολιάδες (Εύζωνοι). Στην πλατεία του χωριού στήνεται ο τρανός χορός και ακολουθεί η αναπαράσταση του εικονικού γάμου ή πολέμου, καθώς και η αναπαράσταση του εικονικού οργώματος και της σποράς.
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΛΗΣ ΒΡΥΣΗΣ ΔΡΑΜΑΣ	«ΜΠΑΜΠΟΥΓΕΡΑ»	Κυρίαρχο στοιχείο τα «Μπαμπούγερα», όπως αποκαλούνται οι μεταμφιεσμένοι που κάνουν την εμφάνιση τους στους δρόμους του χωριού, ορμητικοί και υπερκινητικοί, ωσάν σύγχρονοι σάτυροι (ακόλουθοι) του θεού Διόνυσου. Ένα δρώμενο που έχει τις ρίζες του στη λατρεία του θεού Διόνυσου κατά την αρχαιότητα. Το έθιμο κορυφώνεται στις 8 Ιανουαρίου με την αναπαράσταση του εικονικού γάμου.
ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΟΥ ΔΡΑΜΑΣ	«ΑΡΑΠΗΔΕΣ ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΟΥ»	Στη μεταμφίεση των Αράπηδων κυριαρχεί το μαύρο χρώμα, μαύρες φλοκωτές κάπες, εντυπωσιακές υψικόρυφες προσωπίδες και κεφαλοστολές από γιδοπροβιές. Κατά τη διάρκεια αναβίωσης του δρωμένου, η ομάδα (τσέτα) των "Αράπηδων" παρελαύνει στους δρόμους, κάτω από τους εκκωφαντικούς ήχους των κουδουνιών τους. Την τσέτα συμπληρώνουν, ο ‘Εύζωνες’ (γαμπροί), οι ‘Γκελίγκες’ (νύφες) και οι ‘Μάνγκουδες’ (παλιάτσοι). Δύο αρχηγοί ομάδων παλεύουν μέχρι την τελική πτώση του ενός. Ακολούθως, γύρω από τον πεσμένο αρχηγό, μαζεύονται όλοι, σε μια μυσταγωγία, που τελειώνει με την ανάσταση του νεκρού και τον ιδιόρρυθμο ξέφρενο χορό όλων, συμβολίζοντας έτσι, τη χειμερία νάρκη της φύσης και την ανάστασή της με τον ερχομό της άνοιξης.
ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΤΡΟΥΣΑΙΩΝ	«ΜΠΑΜΠΙΝΤΕΝ»	Δρώμενο που αποβλέπει στην καλοτυχία, τη  γονιμότητα, την καρποφορία, την απελευθέρωση της γης από τα δεσμά του χειμώνα. Κυρίαρχο στοιχείο του εθίμου είναι η καμήλα, η οποία συμβολίζει τις περιπέτειες του ανθρώπου μέσα στη ζωή και το χρόνο και την αποφασιστικότητά του να συνεχίσει να παλεύει κόντρα στις ελλείψεις και τις στερήσεις. Το Μπάμπιντεν κορυφώνεται στις 8 Ιανουαρίου, με την αναπαράσταση οργώματος και σποράς καθώς και άλλων εργασιών, με την παρουσία του σταχτή και των «ανδρείκελων» που αναπαριστούν την γενετήσια ορμή και με γλέντι  που συνεχίζεται μέχρι αργά το βράδυ.
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΩΛΑΚΑ	«ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ ΒΩΛΑΚΑ»	Κάθε εποχή του χρόνου, οι ντόπιοι αναβιώνουν με μοναδικό τρόπο, αρχαία έθιμα, όλα πλούσια σε συμβολισμούς. Εικονική σπορά, μιμητικό όργωμα,  νύφες, κουμπάροι, ροπαλοφόροι, όλοι έχουν τον ρόλο τους στο δρώμενο που ξορκίζει το κακό από το χωριό, εδώ και αιώνες. Έθιμα όπως αυτά της ‘μπάρας’, των ‘Αράπηδων’, το ‘Μπάμπιντεν’ έρχονται να αναβιώσουν μέσα σε ένα κλίμα σκωπτικό ,σατυρικό και γιορτινό.
ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΑΓΟΝΕΡΙΟΥ	«ΧΑΡΑΠΙΑ»	Το δρώμενο των Χαράπηδων ή Αράπηδων, αναβιώνει κάθε χρόνο (6 Ιανουαρίου), στο οποίο κυριαρχούν τα πειράγματα, οι χοροί και τα τραγούδια υπό τους ήχους της γκάιντας και του νταχαρέ. Οι «Αράπηδες» είναι μεταμφιεσμένοι με προβιές που καλύπτουν όλο το σώμα, φέρουν μάσκα με τρεις τρύπες για τα μάτια και το στόμα, στη μέση κρεμούν κουδούνια, στο χέρι κρατούν ξύλινα σπαθιά και στάχτη και στα πόδια φέρουν γουρουνοτσάρουχα.
ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΥΡΓΩΝ	«ΛΑΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ ΠΥΡΓΩΝ»	Στα δρώμενα των Πύργων συμμετέχουν όλοι οι κάτοικοι του χωριού πίνοντας και χορεύοντας υπό τους ήχους της γκάιντας, της μακεδονικής λύρας και του νταχαρέ ενώ σημείο αναφοράς αποτελούν οι μεταμφιέσεις και οι εικονικές αναπαραστάσεις, με ευετηρικό πάντα χαρακτήρα και με έντονους συμβολισμούς.