Τα μερομήνια 2023 - 2024 για το βόρειο Αιγαίο από τον εκπαιδευτικό Χαράλαμπο Σαχτούρη

Οι φετινές παρατηρήσεις ξεκινούν λίγο μετά το ξεπροβόδισμα των μεγάλων καυσόνων του Ιούλη και μέσα στον πνιγηρό ζόφο της ατμόσφαιρας που δημιουργήθηκε από τις τραγωδίες της πυρίκαυστης χώρας, σε συνδυασμό με τούς πολύμορφους λόγους της γενικής παρακμής μας.

Ένεκα τούτων, σμικρύνεται η βεβαιότητά μου, πως οι «ιερές σκιές», που ανατροφοδοτούν τα ερμάρια της μνήμης, θα καταφέρουν να συντονιστούν με την πρωτόγνωρή μας πραγματικότητα.

Ως άτομο αισιόδοξο ωστόσο, θα επιχειρήσω και φέτος. "Σελώνω" λοιπόν τα άτια μου και …ξεκινώ!

Αύγουστος:

Συνηθισμένος, χωρίς εκπλήξεις, ο χιλιοπαινεμένος και πολυτραγουδισμένος πρώτος της ημερομηνιακής σειράς. Δροσερά και ελαφρώς ζεστά εναλλασσόμενα μελτεμάκια, με πιθανότητα νεφωδών συνοφρυώσεων πριν το εικοσάρισμα, κυρίως στις βορειότερες και ανατολικότερες περιοχές. Ηρεμεί λίγο πριν την έξοδο, προαναγγέλλοντας παράταση του καλοκαιριού.

Σεπτέμβρης:

Γλυκός και καλοσυνάτος μας υποδέχεται. Απολαυστικός για τους όψιμους παραθεριστές. Παραμένει έτσι για τις δυο πρώτες εβδομάδες. Εκεί, στη μέση του περίπου, γυρίζει βοριαδάκι, πέφτει λίγο η θερμοκρασία και η ζακέτα καθίσταται αξεσουάρ απαραίτητο για τα βράδια. Μια βδομαδούλα πριν την εκπνοή, ωστόσο, μπορεί να θυμώσει λίγο ακόμα, με συννεφιά και απειλή όμβρου, που μάλλον αποφεύγεται. Οδεύοντας προς την έξοδο ηρεμεί, γλυκαίνει και παραδίδει τη σκυτάλη μέσα σε συνθήκες όμορφες.

Οκτώβρης:

Εισέρχεται νωχελικός και με αργό βηματισμό. Η ηρεμία αυτή δείχνει να παρατείνεται, συνδυασμένη με υγρασία στην ατμόσφαιρα και ομίχλες σε κάποια σημεία. Ως απότοκο της κατάστασης αυτής έρχεται μια σχετική, όχι έντονη, δροσιά, η οποία σιγά σιγά λιγοστεύει και η συμπλήρωσης της πρώτης δεκάδας των ημερών μας βρίσκει μάλλον σε ζεστουλό περιβάλλον. Το βοριαδάκι που ακολουθεί αναταράσσει κάπως το ήρεμο κλίμα και ρίχνει λίγο τις θερμοκρασίες. Κι αυτό όμως, με τη σειρά του, εκτονώνεται σιγά σιγά και δίνει τη θέση του σε ήπιο νοτιά ομιχλώδη  και νεφοσκεπή. Στη φάση αυτή υπάρχει πιθανότητα κάποιας βροχόπτωσης, αλλά δεν πρόκειται για κανονικά πρωτοβρόχια. Έτσι φθάνουμε και στην έξοδο.

Νοέμβρης:

Μπαίνει με καλή διάθεση. Υπόσχεται και την ποθούμενη βροχή. Την καθυστερεί όμως. Τελικά μας κάνει τη χάρη, όχι όμως στην ποσότητα της επιθυμίας μας. Με βορεινή ψυχρούλα υποδεχόμαστε το τρίτο δεκαήμερο, αλλά δεν κρατάει πολύ. Ο αποχαιρετισμός του μήνα γίνεται σε υγρή, βροχερή ατμόσφαιρα.

Δεκέμβρης:

Βροχάρης και συνεπώς αισιόδοξος εισέρχεται. Συνεχίζει έτσι ως τα … «νικολοβάρβαρα» και λίγο ακόμα. Μετά το δεκάρισμα ίσως φουντώσουν τα υγρά στοιχεία για να ακολουθήσει εναλλαγή και ύφεση. Πάνω στο χαμήλωμα των φαινομένων, ο βοριάς θα πάρει τη σκυτάλη, αργά αλλά σταθερά, θα αυξάνει τις εντάσεις του και πολύ πιθανά, θα μας επιδαψιλέψει με χιονόνερο ή χιόνι. Πάνω στα χριστουγεννόσκολα ημερεύει ξανά η κατάσταση, μέχρι να παραδοθεί η σκυτάλη στο νέο μήνα και στο νέο χρόνο.

Γενάρης:

Εισέρχεται φουριόζος και απειλητικός. Δυνατός ο βοριάς και κρύος, με χιονάκια στα βορεινά και στα ψηλώματα. Γρήγορα όμως το μετανιώνει και γύρω στα Θεοφάνια, αλλάζει πρόσωπο, προς διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση. Μετά από πολύ σύντομη ηρεμία, γυρίζει βροχερός νοτιάς, που δυναμώνει σταδιακά, τρίζοντας τα δόντια, κατάσταση που κρατά μέχρι το τέλος του δεύτερου δεκαήμερου. Από κει και πέρα ηρεμεί η κατάσταση, κάνει μεγαλούτσικο διάλειμμα η βαρυχειμωνιά και μπορούμε να απολαύσουμε όμορφες γεναριάτικες μέρες, ως το τέλος.

Φλεβάρης:

Πονηρούλης ο κουτσός. Με το «καλημέρα» δείχνει πως το πάει για να …φλεβίσει. Αμ δε! Πριν συμπληρώσει βδομάδα, κατσουφιάζει και μας φιλοδωρίζει με βροχούλες στα χαμηλά και χιονάκια στα ψηλώματα. Η εικόνα αυτή, με μικρά διαλείμματα, κρατά ως και το τέλος της τρίτης βδομάδας. Από κει και πέρα ηρεμεί και υποδέχεται το Μάρτη…μες στην καλή χαρά!

Μάρτης:

Γελαστός μας καλημερίζει κι ο Μάρτης και καθώς κυλούν οι μέρες δείχνει πως επιθυμεί να κρατήσει το χαμόγελό του. Συμπληρώνει έτσι μια βδομάδα κι από κει γλυκά γλυκά, το γυρίζει στη νεφωσιά, στην υγρασία και στη βροχόπτωση. Καθώς μεσοκοπά, μετά από ένα μικρό, χαλαρό διάλειμμα, ξανασυνοφρυώνεται για να μας προσφέρει βροχές και χιόνια (τα δεύτερα μόνο στα ψηλώματα), με μεγαλύτερη ένταση των φαινομένων στις βορειότερες περιοχές. Οδεύοντας προς την έξοδο καθαρίζει, ξηραίνεται, ο βοριάς γίνεται τσουχτερός, ίσως δημιουργήσει προβλήματα και στις θαλάσσιες συγκοινωνίες. Κι έτσι ποικιλόμορφος καλωσορίζει τον διάδοχό του.

Απρίλης:

Φουριόζος εισέρχεται ο μήνας. Άνεμοι βόρειοι ισχυροί, ακτοπλοϊκά προβλήματα, σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες. Η εικόνα αυτή κρατάει πάνω από ένα δεκαήμερο. Στο σημείο αυτό αποφασίζει να μεταμορφωθεί λιγάκι, με μείωση της έντασης του ανέμου, εμφάνιση βροχοφόρων νεφών, με συνέπεια το νότισμα της γης, με βροχούλες  και χιονόνερα. Λίγο πριν την υποδοχή της μεγαλοβδομάδας, σαν να το μετανιώνει ο μήνας, αποφασίζει να θυμηθεί τις πρώτες μέρες του και μεταστρέφεται ανάλογα. Πριν τον αποχαιρετισμό, ωστόσο, χαλαρώνουν κάπως οι μετεωρολογικές συνθήκες και η Πρωτομαγιά αναμένεται  γι’ άλλους ως αγωνιστική και γι’ άλλους ως ανθεστηριακή!

Μάης:

Η διττή προσωπικότητα της πρώτης του Μάη και η μελαγχολική διάθεση της Μεγάλης Εβδομάδας διαπλέκονται και συνθέτουν τη μετεωρολογική εικόνα των ημερών. Πάνω στο πρώτο άγγελμα της ορθόδοξης Ανάστασης ξανανθίζουν τα μετεωρολογικά φαινόμενα, αλλά σύντομα παραχωρούν τη θέση τους σε βροχούλες και δροσιές. Αν επαληθευτούν οι αυγουστιάτικες παρατηρήσεις, ο Μάης, για το Β. Αιγαίο φαίνεται να είναι ένας από τους πιο υγρούς μήνες της φετινής αγροτικής χρονιάς. Η συνθήκη αυτή ολοκληρώνεται με τη συμπλήρωση τριών εβδομάδων, οπότε μπορούμε να μιλήσουμε εισαγωγικές δοκιμές του επερχόμενου θέρους. Με την εικόνα αυτή, τα χαλαρά βοριαδάκια, την αρχικά ξηρή και προς το τέλος ευχάριστη ατμόσφαιρα, μας αποχαιρετά κι ο Μάης.

Ιούνης:

Γλυκό το πρώτο βήμα του Θεριστή και (τοπικά) κάπως βροχερό. Γρήγορα όμως μας δίνει να καταλάβουμε ότι έπεται καλοκαιράκι. Στη βδομάδα πάνω βοριαδίζει, ξηραίνεται η ατμόσφαιρα και ανεβαίνει (όχι υπερβολικά) η θερμοκρασία. Η κατάσταση αυτή διατηρείται ως τη μέση περίπου, οπότε ξαναμουχρώνει η ατμόσφαιρα και η πιθανότητα βροχής επανέρχεται, κυρίως στις βορειότερες περιοχές. Μετά την Τρίτη εβδομάδα επικρατεί ξηρό και θερμό βοριαδάκι, κάτι σαν πρώιμο μελτεμάκι. Κατά τον αποχαιρετισμό χαμηλώνουν οι εντάσεις και επικρατεί υποφερτή ζεστούλα.

Ιούλης:

Χαλαρό και ήρεμο το ξεκίνημα του τελευταίου μήνα των ημερομηνιακών παρατηρήσεων. Οι θερμοκρασίες τσιμπάνε λιγάκι ακόμα προς τα πάνω και πάνω στην εβδομάδα εντείνεται ο βοριοανατολικός αγέρας, για να δηλωθεί η παρουσία των πραγματικών ετήσιων μελτεμιών. Λίγο πριν το εικοσάρισμα φαίνεται να συννεφιάζει λιγάκι και να δροσίζει η ατμόσφαιρα, αλλά η εικόνα αυτή δεν κρατάει πολύ. Ίσως σημειωθούν κάποιες βροχοπτώσεις σε άλλες, πιο βόρειες και πιο δυτικές περιοχές. Καθώς ξετυλίγονται τα τελευταία μέτρα στο κουβάρι των ημερών αρχίζουν να ανεβαίνουν αργά αργά οι θερμοκρασίες του περιβάλλοντος.

Και του χρόνου!

Υ.Γ.: Οι παρατηρήσεις αφορούν αποκλειστικά στην περιοχή του βορειοανατολικού Αιγαίου.