Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης: Ζέστη και δυνητικές απειλές για την υγεία

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας:

• Η θερμότητα είναι ένας σημαντικός κίνδυνος για το περιβάλλον και την επαγγελματική υγεία. Το θερμικό στρες είναι η κύρια αιτία θανάτων που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες και μπορεί να επιδεινώσει τις υποκείμενες ασθένειες όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο σακχαροδιαβήτης, η ψυχική υγεία, το άσθμα και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ατυχημάτων και τη μετάδοση ορισμένων μολυσματικών ασθενειών. Η θερμοπληξία είναι μια επείγουσα ιατρική κατάσταση με υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.
• Ο αριθμός των ανθρώπων που εκτίθενται σε υπερβολική ζέστη αυξάνεται εκθετικά λόγω της κλιματικής αλλαγής σε όλες τις περιοχές του κόσμου π.χ. περισσότεροι από 7 εκατομμύρια άνθρωποι σε πολιτείες των ΗΠΑ βρίσκονταν υπό συναγερμό ζέστης. Συναγερμός υπάρχει και στη χώρα μας για κοκτέιλ ζέστης, μποφόρ και πυρκαγιών. Η θνησιμότητα που σχετίζεται με τη ζέστη για άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών αυξήθηκε κατά περίπου 85% μεταξύ 2000 – 2004 και 2017 – 2021.
• Μεταξύ 2000 - 2019 μελέτες δείχνουν ότι περίπου 489.000 θάνατοι που σχετίζονται με τη ζέστη συμβαίνουν κάθε χρόνο, με το 45% αυτών στην Ασία και το 36% στην Ευρώπη. Μόνο στην Ευρώπη το καλοκαίρι του 2022 εκτιμάται ότι σημειώθηκαν 61.672 θάνατοι λόγω υπερβολικής ζέστης. Τα φαινόμενα καύσωνα υψηλής έντασης μπορούν να επιφέρουν υψηλή οξεία θνησιμότητα. Το 2003, 70.000 άνθρωποι στην Ευρώπη πέθαναν ως αποτέλεσμα του γεγονότος Ιουνίου - Αυγούστου. Το 2010, 56.000 υπερβολικοί θάνατοι σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα 44 ημερών στη Ρωσική Ομοσπονδία.
• Η ευπάθεια στη ζέστη διαμορφώνεται τόσο από φυσιολογικούς παράγοντες όπως η ηλικία και την κατάσταση της υγείας, όσο και από παράγοντες έκθεσης όπως το επάγγελμα και οι κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες.
• Οι αρνητικές επιπτώσεις της θερμότητας στην υγεία είναι προβλέψιμες και σε μεγάλο βαθμό αποτρέψιμες με συγκεκριμένες πολιτικές και παρεμβάσεις για τη δημόσια υγείας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει εκδώσει οδηγίες για τα δημόσια ιδρύματα υγείας, για τον εντοπισμό και τη διαχείριση των κινδύνων ακραίας ζέστης. Η δράση για την κλιματική αλλαγή σε συνδυασμό με ολοκληρωμένη ετοιμότητα και διαχείριση κινδύνου μπορεί να σώσει ζωές τώρα και στο μέλλον.

*Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, 28 May 2024, Heat and Health: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-heat-and-health

#

** Ο κος Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης είναι Ομότιμος Καθηγητής Γενετικής και Γενετικής του Ανθρώπου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.